گرچه مشکلات فلسطینیان و برنامه صلح خاورمیانه در صدر امور بین‌المللی قرار ندارد، قرار است یکی از موضوعات مهم مورد بحث رهبران جهان در هفتاد و چهارمین نشست شورای عمومی سازمان ملل باشد.
نخست‌وزیر نتانیاهو از نشست شورای عمومی سال جاری غایب است (به خاطر مذاکرات سیاسی بعد از نتایج غیرقاطع انتخابات اسرائیل) و این امر به ویژه با توجه به تلاش‌های او برای استفاده از فرصت خود در سخنرانی برای اخطار علیه ایران، باعث تغییر محسوسی در نشست امسال خواهد شد. کاتس ، وزیر امور خارجه اسرائیل، قرار است در نشست شورای عمومی جانشین او باشد. اما هنوز معلوم نیست که غیبت نخست‌وزیر نتانیاهو، باعث جلب توجهات بیشتر به مسایل فلسطینیان شود و جرقه‌ای برای احیای برنامه صلح خاورمیانه باشد.
وعده نخست‌وزیر نتانیاهو مبنی بر ضمیمه کردن یک‌سوم کرانه باختری رود اردن، شامل دره اردن، در صورت انتخاب مجدد، احتمالا باعث محکومیت شدیدتر آن عمل و درخواست یاری و اقدام از جانب مقامات فلسطینی و کشورهای عضو سازمان همکاری اسلامی شود. این اقدام اسرائیل به عنوان نقض قطع‌نامه شماره ۲۳۳۴ شورای امنیت سازمان ملل در سال ۲۰۱۶ (که شهرک‌سازی‌های اسرائیل را غیرقانونی به‌شمار می‌آورد و مرز سال ۱۹۶۷ را به عنوان مرز رسمی مناطق اسرائیلی و فلسطینی تعیین می‌کند) محکوم شده است.
با این حال، و با توجه به وتوی ایالات متحده در شورای امنیت، اقدامات قاطع سازمان ملل علیه تخلفات اسرائیل بعید به نظر می‌رسد. همان‌طور که آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل، در مصاحبه مطبوعاتی اخیر خود حول محور این موضوع، اشاره کرد: «وتوها به اکثریت شورای امنیت اجازه نمی‌دهد تا نظر خود را در قالب مجازات‌هایی (برای اسرائیل) نهایی کنند. اینها قوانین موجود است و آشکارا دبیرکل نیز نمی‌تواند خلاف نظر شورای امنیت، تحریم‌هایی را از جانب خود صادر کند».
علاوه بر این، فارغ از این که نتیجه انتخابات اسرائیل چه باشد، چه بنیامین نتانیاهو برنده شود و چه بنی گانتز (یک ژنرال سابق که خود نیز متهم به ارتکاب جنایات جنگی در دوران جنگ غزه در سال ۲۰۱۴ است) به نخست‌وزیری برسد، به نظر نمی‌رسد که تغییری در رویکرد اسرائیل در قبال شهرک‌سازی رخ دهد؛ به ویژه با توجه به این که در عرصه بین‌المللی نیز اراده سیاسی کافی برای اقدامی علیه این رویکرد وجود ندارد.
مورد دیگری که باید در این نشست در باره آن بحث شود، سرنوشت «آژانس امدادرسانی و کاریابی برای آورگان فلسطینی در خاور نزدیک» سازمان ملل (اونروا) است، و این که آیا ماموریت آن تمدید خواهد شد، یا خیر. این طرح در تاریخ ۳۰ ژوئن ۲۰۲۰ منقضی می‌شود و هر سه سال یک‌بار، نیاز به تمدید مجدد دارد. از سال ۲۰۱۸، ایالات متحده کمک ۳۶۰ میلیون دلاری سالانه خود را به اونروا، به‌علت طرح اتهاماتی مبنی بر سوء‌رفتار، معلق کرده است. ایالات متحده بیشترین کمک مالی را به اونروا می‌کرد. به گونه‌ای مشابه، کشورهای سوئیس، هلند، بلژیک و نیوزیلند نیز به حمایت‌های خود از این طرح پایان دادند. در همین حال، سازمان ملل تحقیقاتی را درباره اتهامات وارده آغاز کرد.
اونروا در سال ۱۹۴۸ تاسیس شد و فراهم‌آورنده کمک‌های بشردوستانه به پنچ میلیون فلسطینی پناهنده در لبنان، اردن، سوریه، و نیز کرانه باختری رود اردن و غزه است. این آژانس برای دسترسی پناهندگان فلسطینی به آموزش، خدمات بهداشتی، و دیگر خدماتی که کشورهای میزبان از ارائه آن عاجزند، حیاتی است. بنا به گزارش پیر کراهنبول، سرکمیسر این آژانس، اورنوا با ۱۵۰ میلیون دلار کسری بودجه مواجه است و با ادامه تعلیق کمک‌های کشورهای مختلف، این کسری بودجه به احتمال زیاد شدیدتر هم خواهد شد.
در همین حال، برنامه‌های صلح ایالات متحده برای خاورمیانه هنوز به‌طور کامل فاش نشده است. جیسون گیرینبالت، نماینده ویژه رئیس جمهوری ترامپ برای صلح خاورمیانه و یکی از برنامه‌ریزان اصلی این طرح، کمی پیش، در ماه سپتامبر استعفا داد و باعث بروز شک‌های بیشتر درباره عملی‌بودن و اجرایی شدن برنامه ایالات متحده شد. جانشین او آوی برکویتز، دستیار ۳۰ ساله جرد کوشنر (داماد ترامپ) است که به نظر می‌رسد دانش و تجربه اندکی در زمینه سیاست خارجی داشته باشد.
از نقطه‌نظر فلسطینیان، این طرح هم‌اکنون نیز مرده و فاقد اعتبار است، چرا که در نظر ایشان، دولت ترامپ هوادار اسرائیل است و در واقع به آنان اجازه داده است تا آزادانه حقوق فلسطینیان را نقض کنند و با سرعت بیشتری به روند شهرک‌سازی خود ادامه دهند. بنابراین، طرح ایالات متحده در نظر ایشان، ابزاری است برای نادیده گرفتن دایمی حق فلسطینیان مبنی بر احداث کشوری از آن خود.
اختلافات داخلی میان احزاب فلسطینی، به‌طور مشخص حماس در نوار غزه، و فتح در کرانه باختری رود اردن، عاملی دیگر در راستای تضعیف و تخریب هر طرحی برای صلح است، و در نشست شورای عمومی نیز مورد بحث قرار خواهد گرفت. به ویژه با جدی‌تر شدن اوضاع در غزه و افزایش تنش‌ها با اسرائیل، این احزاب نیاز مبرم دارند که هرچه سریع‌تر اختلافات میان خود را حل کنند.
از سال ۲۰۰۷، نوار غزه با دو میلیون ساکنان خود تحت محاصره فلج‌کننده اسرائیل و مصر است. در واقع، با مسدود شدن راه‌های پشتیبانی اونروا، وضعیت مردم و کمک‌های بشردوستانه در این منطقه به سطح بحرانی رسیده است که بی‌شک موجب اعتراض و طغیان می‌شود و نیاز به اقدام قاطع و فوری همه طرفین در این زمینه دارد.
